Je baby slaapt ineens slechter, iets wat ook mij als kersverse moeder behoorlijk onzeker kon maken. In dit artikel vertel ik je alles over slaapregressies, groeisprongen en de overige ontwikkelingen die het slapen van je kindje tot een behoorlijke uitdaging kunnen maken! Want vaak spelen er meerdere dingen waardoor het helemaal niet gek is dat je kindje (tijdelijk) slechter slaapt.
Wanneer zit je kindje in een groeisprong?
Een groeisprong is een mentale ontwikkeling die ervoor zorgt dat een baby de wereld anders gaat waarnemen. Je baby is dan gedurende één week hangerig, huilerig en humeurig, hij eet en slaapt daardoor ook slechter. Enkele groeisprongen vallen samen met een slaapregressie, wat slapen tot een nog grotere uitdaging kan maken.
Een sprong vindt plaats rond:
- 5 weken
- 8 weken
- 12 weken
- 19 weken *
- 26 weken
- 37 weken *
- 46 weken
- 55 weken *
- 64 weken
- 75 weken
*deze sprongen vallen tijdens een slaapregressie
Wat is een slaapregressie?
Een slaapregressie ook wel slaapmaturatie (slaaprijping) genoemd of het volwassen worden van de slaap. En als je het mij vraagt kun je het beter slaapontwikkeling noemen. Een slaapregressie is een benaming die vaak gebruikt wordt voor de periode waarin de slaap van een baby, dreumes of peuter zich verder ontwikkeld. De ontwikkeling van slaap begint al in de baarmoeder en zorgt ervoor dat kindjes steeds minder slaap nodig hebben en langer wakker kunnen zijn. Vaak zie je dat het ritme van je kindje verandert na een slaapregressie.
Slaapregressies vinden plaats op:
- 4 maanden
- 8 maanden
- 12 maanden
- 18 maanden
- 24 maanden
Een regressie kan tot 6 weken duren en kent een piek op 3 weken, waarna hij in hevigheid afneemt.
Kenmerken van een slaapregressie
- Moeilijker inslapen
- Korter (lichter) slapen
- Vroeger wakker worden
- Vaker (of weer) wakker worden s’ nachts
Tips voor tijdens een slaapregressie:
- Bedenk hoe pittig deze periode ook is, hij gaat voorbij! 🤍
- Ga met je kindje wandelen of draag hem als het slapen in bed niet lukt.
- Geef je kindje veilig- en geborgenheid als hij dat nodig heeft.
- Maak de dag voorspelbaar en zorg voor een vast bedritueel.
4 maanden slaapregressie
Dit is de eerste en meteen een pittige slaapregressie, die zich met name kenmerkt door korte slaapjes overdag. Omdat je baby zich ook mentaal verder heeft ontwikkeld is hij zich bewuster van zijn omgeving, wat het voor hem lastig kan maken om te kunnen slapen. Vaak zie je tijdens deze slaapregressie dat slapend in bed leggen steeds minder goed lukt en je baby al na 30 minuten huilend wakker wordt.
Tips voor de 4 maandenslaapregressie
- Als je baby korte slaapjes slaapt, dan zullen er overdag meer slaapjes zijn.
- Slaapt je baby een hazenslaapje van 20-30 minuten, dan heeft hij onvoldoende geslapen en zal hij eerder moe zijn, breng hem dan eerder naar bed.
- Slaapt je baby steeds te kort in bed? Zorg er dan voor dat hij ergens wel langer slaapt door te gaan wandelen of hem te dragen in draagzak of doek.
- Inbakeren (mits je baby niet omrolt) pas afbouwen na de slaapregressie!
8 maanden slaapregressie
Tijdens de 8 maanden slaapregressie ontwikkelt zich een baby naast de groeisprong rond 8 maanden ook emotioneel in de vorm van eenkennigheid. Omdat slapen ook loslaten is kan de eenkennigheid ervoor zorgen dat je kindje moeilijker afscheid kan nemen of moeite heeft met inslapen. Daarnaast kan hij zich in snel tempo lichamelijk ontwikkelen, denk aan kruipen, zitten, optrekken en doorkomende tandjes. Vaak zie je dan dat alles tegelijk of snel op elkaar volgt. Als een baby voor deze periode al slecht sliep, is het logisch dat het slapen een nog grotere uitdaging wordt.
Tips voor de 8 maanden slaapregressie
- Rond 8 maanden volgt een ander ritme, dus kijk of jouw kindje al langer wakker kan zijn.
- Speel bij eenkennigheid kiekeboe, zodat je baby leert dat je weer terugkomt als je uit zicht bent.
- Maak de dag voorspelbaar en vertel je baby dat je weggaat, maar ook weer terugkomt.
- Heeft je baby overdag te weinig geslapen, geeft hem dan nog een powernap voor 17:00 of breng hem eerder naar bed als dit niet lukt.
12 maanden slaapregressie
De 12 maanden slaapregressie valt samen met een groeisprong rond 13 maanden. Dit kan een milde slaapregressie zijn en niet iedere dreumes krijgt last van de 12 maanden slaapregressie. Toch zijn er genoeg dreumesen die rond hun eerste verjaardag wel slechter gaan slapen. Vaak gaat het slapen zelf goed, maar kunnen de slaapjes overdag een uitdaging worden. Hierdoor kan het lijken dat je dreumes over kan naar 1 slaapje, maar voor de meeste dreumesen is dit nog te vroeg.
Wil je weten wanneer je de overgang naar 1 slaapje kunt verwachten en wat hier de signalen van zijn? Klik hier om daarover meer te lezen.
Tips voor de 12 maanden slaapregressie
- Je dreumes begrijpt nu beter hoe dingen werken, maak hier gebruik van door de dag voorspelbaar te laten verlopen en te zorgen voor een duidelijk en vast bedritueel.
- Ben je ervan bewust dat bovenstaande ook in je nadeel kan werken, ben daarom duidelijk en consequent zonder aan de emoties van je dreumes voorbij te gaan.
- Zorg overdag voor 2 slaapjes, gebruik hiervoor indien nodig de wandelwagen of draagzak.
- Als een van de slaapjes ook dan niet lukt, geef je dreumes dan nog een powernap vóór 17:00.
Sprong 10
Dit is geen slaapregressie, maar sprong 10 kan het slapen tot een volgende uitdaging brengen. Deze sprong vindt plaats rond 16 maanden en kenmerkt zich net als de 12 maanden slaapregressie met het weigeren van een van de slaapjes overdag. De meeste dreumesen (enkele uitzonderingen daargelaten) zijn pas tussen 18-20 maanden klaar voor de overgang naar 1 slaapje. Je merkt dit wanneer de avonden en nachten onrustig worden na het weigeren van een slaapje. Ga dan met je dreumes wandelen of draag hem zodat hij wel gaat slapen.
18 maanden slaapregressie
De laatste fase van verlatingsangst en het testen van grenzen kunnen deze slaapregressie tot een extra uitdaging maken. De 18 maanden slaapregressie maakt het mogelijk dat je dreumes naar 1 slaapje over kan (vaak rond de 20 maanden na de regressie). Lees hier hoe je de signalen herkent die kindje laat zien als je de overgang kan maken naar 1 slaapje.
Tips voor de 18 maandenslaapregressie
- Zorg voor een vast en duidelijk bedritueel.
- Blijf consequent, maar maak er geen strijd van. Dit zorgt voor stress waardoor jouw kindje cortisol gaat aanmaken wat het slaaphormoon melatonine onderdrukt.
- Als jouw kindje jouw veiligheid en aanwezigheid nodig heeft om te kunnen slapen, kun je ook bij hem op de kamer blijven totdat hij in slaap valt.
- Sluit de dag samen af en maak emoties eventuele angsten of spannende gebeurtenissen overdag bespreekbaar.
24 maanden slaapregressie
Zodra je peuter 2 jaar wordt leert hij niet alleen heeft effect van ‘nee’ zeggen, maar kan hij ook ineens slecht gaan slapen. Naast de slaapregressie maken peuters een ontwikkeling in de taal door, kunnen de grenzen weer opgezocht worden en wordt zijn fantasie steeds groter. Slaapt je peuter nog in zijn ledikantje en klimt hij er nog niet uit? Ga dan pas over naar een peuterbed met 3 jaar, dan begrijpt je peuter pas dat je in bed blijft om te slapen. De meeste peuters zijn tussen 2,5 – 4 jaar klaar om het middagslaapje te laten vallen. Stop hier niet te vroeg mee, zeker als het slapen hierdoor niet verbetert. Twijfel je of jouw peuter al toe is om zijn middagslaapje te laten vallen? Lees dan hier hoe je deze signalen kunt herkennen.
Tips voor de 24 maandenslaapregressie
- Laat je peuter zolang mogelijk (veilig) in zijn ledikantje slapen.
- Bereid je peuter voor op het slapen en kondig bedtijd tijdig aan.
- Neem angsten en fantasie als monsters of spoken altijd serieus en maak ze bespreekbaar.
- Jaag monsters en spoken samen weg.
Hoe gaan wij als gezin om met slaapregressies?
Wat ons bij beide kinderen enorm heeft geholpen is om overdag te gaan wandelen of dragen zodat ze overdag toch sliepen. En later toen ze eenmaal in bed sliepen, bleven we indien nodig bij het inslapen op de hun kamers. In de nacht sliepen we als nodig was op een apart matras op hun kamers. Dan konden we toch de veiligheid en geborgenheid bieden die nodig was en sliep iedereen goed in zijn eigen bed. Ik ben namelijk zelf een hele lichte slaper en deed geen oog dicht met de kinderen tussen ons in. Na een paar weken was het niet meer nodig en was de rust terug in huis.
3 belangrijke tips voor jou als moeder tijdens een slaapregressie
1. De situatie accepteren
De eerste en belangrijkste stap tot verbetering is accepteren dat het slapen soms slechter kan gaan.
2. Rust bewaren
Probeer zelf rustig te blijven zodat je een stevig vangnet kan zijn voor je kindje. Dat kan soms een uitdaging zijn, want mijn eerste gedachte aan het begin van een regressie was vaak: “nee! niet weer hé”.
3. Zoek steun bij moeders die jouw gevoel (h)erkennen
Zoek moeders in je omgeving waarbij je steun vindt en die jou een luisterend oor kunnen bieden, dit kan al enorm verlichten.
Tot slot
De eerste jaren vinden er zoveel ontwikkelingen plaats waar ieder kindje op zijn eigen manier op reageert. Twijfel daarom nooit aan jezelf als moeder, maar wees niet te streng voor jezelf en schakel hulp in van je omgeving als ze zorg voor je kindje of het slapen te groot wordt.
Heb je naar aanleiding van deze blog nog een vraag? Laat het me dan weten via het contactformulier of stuur een Whatsapp bericht. Ik beantwoord je vraag met veel plezier 😊
