Net als de hersenen is de ontwikkeling van slaap na de geboorte nog niet af. De grootste ontwikkeling hierin vindt plaatst tussen de 6 maanden en 2,5 jaar. Een baby gaat dan steeds minder slapen en kan ook steeds langer wakker zijn. Maar hoe weet je nou wanneer je een slaapje kunt afbouwen? In dit artikel vertel ik je; wat de kenmerken hiervan zijn en op welke leeftijd je dit kunt verwachten. Voor de leesbaarheid gebruik ik de term kindje.

Signalen die je ziet wanneer een kindje een slaapje minder nodig heeft:

• Moeilijker in slaap komen
• Slaap(jes) worden korter
• In de nacht weer of vaker wakker worden
• Vroeg waken

Wanneer jouw kindje de signalen 10-14 dagen laat zien is het tijd om een slaapje te laten vallen.

Omdat je kindje langer wakker kan zijn, is hij niet voldoende moe. Dat maakt dat hij er langer over doet om in slaap te komen of gaat spelen in bed. Doordat je kindje te vroeg in bed lag heeft hij onvoldoende slaapdrang kunnen opbouwen waardoor hij korter slaapt wat ook effect heeft op de nacht. Verder kan jouw kindje overdag te veel slapen waardoor er onvoldoende slaapuren overblijven voor de nacht.

Wat kun je verwachten?

Het is alleen niet zo dat ieder kindje in een keer één slaapje kan laten vallen. Het slaapje kan de ene dag nog wel nodig zijn en de andere niet. Dat maakt die periode waarin er een slaapje af kan vaak rommelig en vooral voor ouders onvoorspelbaar.

Op welke leeftijd vervalt er een slaapje?

• Tussen de 6-8 maanden
• Tussen de 8-10 maanden
• Vanaf 18 maanden
• Vanaf 30 maanden

Slaaptransitie 6-8 maanden van 4 naar 3 slaapjes

Het komt vaak voor dat kindjes langer tussen 4 en 3 slaapjes zitten. Als jouw kindje aan het begin van deze fase nog korte slaapjes doet zijn er 4 slaapjes nodig. Zodra de slaapjes langer worden kan je kindje over naar 3 slaapjes.

Slaaptransitie 8-10 maanden van 3 naar 2 slaapjes

Naast de overgang naar 2 slaapjes kan eenkennigheid op 8 maanden ervoor zorgen dat je kindje meer hulp nodig heeft bij het slapen. Volg jouw kindje hierin, je veilig voelen is belangrijk om je over te kunnen geven aan slaap. Zodra je merkt dat de eenkennigheidsfase afneemt kun je langzaam je hulp weer afbouwen. Zodat je kindje weer zelf in slaap kan vallen in zijn eigen bed.

Slaaptransitie 18 maanden van 2 naar 1 slaapje

Naast de bovengenoemde kenmerken kan het ook zijn dat jouw kindje tijdens deze transitie in de ochtend wel goed en voldoende slaapt, maar het middagslaapje moeilijker inslaapt.

Zodra je merkt dat jouw kindje klaar is om een slaapje te laten vallen, ga je het ochtendslaapje langzaam opschuiven richting de middag en wordt het middagslaapje een powernap. Je schuift het ochtendslaapje steeds verder op tot de powernap niet past (omdat deze na 17:00 valt). Let wel op dat je dan tijdelijk een latere bedtijd krijgt. Zodra je kindje over is naar 1 slaapje valt zijn bedtijd weer vroeger.

Slaaptransitie vanaf 30 maanden van 1 naar geen slaapje

De meeste kindjes hebben tussen de 2,5 – 4 jaar geen slaapje overdag meer nodig. Kort eerst het middagslaapje in en laat het daarna pas vallen. Zit jouw kindje nadat hij overdag niet heeft geslapen goed in zijn vel, is er geen strijd bij bedtijd en wordt hij niet ineens vroeger wakker? Dan is dit de bevestiging dat hij geen slaapje meer nodig heeft.

Merk je dat jouw kindje het middagslaapje toch nodig heeft en gaat slapen ondanks het inkorten moeizaam? Dan heeft hij mogelijk een langere wakkertijd nodig. Kijk dan wat het doet als je hem voor en/of na het middagslaapje 30 tot 60 minuten later naar bed brengt. Je kindje gaat dan tijdelijk wat later naar bed. Dat kan wat ongebruikelijk lijken, maar als je kindje daardoor beter slaapt en de rust hierdoor weer terugkeert, dan sluit dat beter aan op zijn slaapbehoefte.

Wat als het niet lukt?

Slaap is een persoonlijke behoefte en net als lichamelijke groei volgt niet ieder kind netjes het lijntje. Dat maakt dat er geen exacte leeftijd is wanneer een slaapje komt te vervallen. Laat je daarom niet gek maken door alle cijfers en tabellen en kijk vooral naar jouw kindje en wat hij nodig heeft.

Kom je er niet uit, neem dan contact met mij op, want ik kijk met liefde met jullie mee. Sliep jouw kindje voorheen goed, maar zorgt de overgang voor slecht slapen, dan kan het slaapadvies jullie handvatten geven.

Bronnen

Spruyt, K. (2007). Slaapproblemen bij kinderen: Basisgids voor ouders en hulpverleners. Lannoo: Tielt.
Lampe, S (2013). Dreumes in dromenland. Honc Desgin