Net als de weg naar Rome kent de weg naar dromenland vele wegen. Je kindje leren slapen in zijn eigen bedje kan een hele uitdaging zijn. Zo is laten huilen een hele nare, waar een kindje zonder hulp of troost zelf de weg moet zien te vinden. Daarom raad ik deze slaapmethoden voor baby’s en kinderen niet aan. De tegenhanger van in slaap laten huilen is je kindje in slaap helpen. Wanneer dit voor zowel jou als jouw kindje werkt dan is hier absoluut niets mis mee. Maar als je hier als ouder niet bewust voor hebt gekozen kan dit heel intensief en zwaar zijn. Er is ook een middenweg, een prettigere die veel makkelijker vol te houden is. Die ook zonder tranen werkt en waarbij je troost en hulp mag bieden als dit nodig is, maar waar je wel langzaam je hulp mindert zodat je kindje zelf in slaap leert vallen. In dit artikel leg ik je in 4 stappen uit hoe je dit doet.
Waarom je kindje zonder huilen in zijn eigen bed laten slapen en de hulp met troost langzaam afbouwen?
Wanneer je een baby laat huilen ervaart hij stress. Hierdoor maakt zijn lichaam het stresshormoon cortisol aan. Cortisol onderdrukt melatonine, het slaaphormoon wat nodig is om te kunnen slapen. Door te troosten, responsief en sensitief te reageren voorkom je dat het lichaam onnodig cortisol aanmaakt en juist oxytocine (knuffelhormoon) aanmaakt. Oxytocine vermindert stress bij zowel jou als je baby. Troost bevordert de hechting en voor een gezonde hechting is responsiviteit en sensitiviteit belangrijk. Een veilig gehecht kind kan makkelijker afscheid nemen en loslaten, iets wat belangrijk is bij het inslapen.
Je kunt het zien als leren lopen, een baby kan nog niet lopen, daarom draag je hem. Maar als je een kindje altijd bij je zou blijven dragen dan geef je hem geen kans om te leren lopen. Als hij dan klaar is om te gaan lopen zal hij dit in het begin nog niet alleen kunnen en je hand als extra houvast nodig hebben.
Maar ook wanneer hij zelfstandig kan lopen, heeft hij zo nu dan de behoefte om aan je hand mee te lopen in de vorm van geborgenheid. Dus ook al kan hij zelf lopen ben je altijd in de buurt om hem een veilige thuishaven te bieden. Met liefdevol leren slapen werkt dit precies zo, want ook al kan je kindje (straks) zelf inslapen wil dat nog niet zeggen dat je hem niet meer mag helpen of troosten als hij dit nodig heeft. Zolang je er maar voor zorgt dat hij zelf in slaap kan vallen of dat je de hulp weer afbouwt voordat het een gewoonte wordt.
Voordat je begint…
Iedere baby, ouder en gezin is uniek, dat maakt dat er vaak geen universele aanpak is. Baby’s mogen slapen nog leren. Net als lopen is er geen exacte leeftijd wanneer een baby zelf kan gaan slapen, maar er zijn wel periodes; denk aan een slaapregressie, sprong, doorkomend tandje of ziek zijn waarin het veel moeilijker is om het te leren en een baby vaak meer hulp nodig heeft. Klik hier om meer te lezen over een slaapregressie, sprong en andere ontwikkelingen die het slapen beïnvloeden. De meeste baby’s kunnen tot 4-6 maanden helemaal nog niet zelf slapen. Kijk daarom altijd naar jouw kindje en zijn behoeften. Vergelijk hem niet met het kindje van de buren, dat al wel vanaf 3 maanden zelf kon slapen in zijn eigen bedje.
Hoe leer je je kindje zelf in slaap vallen zijn eigen bedje?
Stap 1: De oorzaak achterhalen
Het is belangrijk om eerst de oorzaak te achterhalen waarom je kindje niet in zijn eigen bedje kan slapen. Hij zal gewend zijn om te slapen met hulp en heeft nog niet geleerd om dit zelf te doen. Als je baby al wat ouder is, is er een oorzaak waardoor hij dit nog niet heeft kunnen leren. Vaak zijn er meerdere oorzaken die een wisselwerking op elkaar hebben. Deze oorzaak wil je eerst wegnemen omdat het zelf leren slapen in eigen bed dan niet gaat lukken en je hierdoor een negatieve associatie met het bedje kunt creëren.
Stap 2 👉🏻 3 x R + 3 x G = je kindje geven wat hij nodig heeft zodat er rust en vertrouwen komt.
De meest voorkomende oorzaak van slecht slapen is oververmoeidheid vaak door een ‘verkeerd’ slaapritme. Je gaat daarom altijd eerst zorgen voor Ritme, Rust en Regelmaat. Verder kan het raadzaam zijn om te kijken of je baby niet te veel slaapjes heeft overdag waardoor hij zijn slaap niet goed over de dag kan verdelen. Moeite hebben met inslapen kan ook een signaal zijn dat je baby er aan toe is om 1 slaapje af te bouwen.
Ritme
Ritme ofwel een slaapritme dat past bij de leeftijd van je kindje. De makkelijkste manier om je kindje in een fijn slaapritme te helpen is door overdag zoveel als mogelijk te gaan wandelen, het liefst alle slaapjes. Door te gaan wandelen geef je een beetje hulp en valt je kindje zonder fysieke hulp in slaap. Zo maakt hij al een klein stapje richting het zelf slapen. Verder is het minder intensief dan oppakken, troosten en weer neerleggen. De avonden en nachten laat je even voor wat ze zijn, deze pak je als laatste aan wanneer overdag het zelf slapen in eigen bed goed gaat.
Rust
Rust geef je door het letterlijk te geven. Kindjes die oververmoeid zijn, zijn vaak overprikkeld, daarom ga je zorgen voor niet te veel (harde) geluiden, knuffels, felle kleuren, (drukke) uitjes. Zorg voor een rustige slaapplek en houd je je aan het slaapritme.
Regelmaat
Regelmaat helpt om de dag voorspelbaar te laten verlopen door een vaste volgorde van activiteiten aan te houden en een vast bedritueel te volgen. Dit geeft duidelijkheid en houvast hierdoor weet je kindje wat er komt. Bijvoorbeeld; slapen, drinken, spelen en knuffelen. Vergeet zeker niet om met je kindje samen te spelen en hem te knuffelen. Soms schiet er dat bij in, want waarschijnlijk ben je zelf ook moe en dan is het maar wat fijn als je kindje zelf kan spelen, zodat jij ook even rust hebt. Of is je kindje juist hangerig en huilerig wat jou nog verder vermoeid en er geen energie overblijft. Later kom ik hierop terug.
Ken jij de 3 G’s al?
De 3 R’s zijn over het algemeen bekend, maar kende je de G’s al?
Je Geliefd, Gezien en Gehoord voelen? Naast voeding en slaap heeft een kindje het ook nodig zich geliefd, gehoord en gezien te voelen.
Als er langere tijd slaapproblemen zijn dan beïnvloed dit de sfeer van het hele gezin. Vaak ben je sneller geïrriteerd en kortaf naar elkaar, maar kan er ook minder ruimte zijn er emotioneel voor je kindje te zijn. Je bent aan het overleven en kunt niet genieten van het moederschap. Jouw kindje voelt dit ook. Het is dan veel lastiger om je kindje echt te zien omdat het slecht slapen op de voorgrond staat. Daarnaast laat een oververmoeid kindje zijn (slaap)signalen slecht zien waardoor het moeilijk is om te ontdekken wat je kindje je wil vertellen.
Zodra je de R’s en G’s hebt toegepast zal je kindje makkelijker gaan slapen en zal hij al minder hulp nodig hebben.
Stap 3 Hulp minderen
Als je kindje niet meer oververmoeid is zal hij ook beter gaan slapen (langer en minder vaak wakker worden in de avond en nacht), maar omdat hij nog niet zelf kan slapen heeft hij nog wel je hulp nodig. Dit ga je nu in kleine stapjes afbouwen.
Per keer oefen je 1 slaapje in het bedje en de overige slaapjes doe je als voorheen, het liefst in de wandelwagen. Pas als 1 slaapje goed gaat pak je er een volgend slaapje bij en breid je dit uit totdat je je kindje alle slaapjes wakker in bed kunt leggen.
Je kunt met zelf leren slapen beginnen wanneer:
- Je de onderliggende oorzaak hebt weggenomen
- Je kindje niet meer oververmoeid is
- Je kindje niet in een slaapregressie of sprong zit
- Je kindje geen last heeft van doorkomende tandjes of kiezen
- Je kindje niet ziek is
- Je zelf het vertrouwen voelt dat jullie dit gaat lukken 💪🏻
Het vertrouwen voelen is essentieel wanneer je je kindje wilt leren om zelf in slaap te vallen. Wanneer jij spanning voelt, voelt jouw kindje dit ook en zal hij het bedje spannend gaan vinden.
Je maakt je kindje volgens het gebruikelijke vast slaapritueel klaar om te slapen i.p.v. wandelen ga je proberen om je kindje in bed te leggen. Hiervoor zijn verschillende technieken in dit artikel beschrijf ik er 2. Als jouw kindje voorheen gewend was om in slaap gewiegd te worden dan is mijn advies om altijd te beginnen met de techniek ‘erbij blijven’ en daarna met geleidelijke verwijdering te werken.
Techniek 1: Erbij blijven
Je wiegt je kindje slaperig en legt hem slaperig in bed (net niet wakker). Bouw dit in stapjes af totdat je hem wakker in bed kunt leggen. Dit kan in het begin even zoeken zijn. Ben je namelijk te vroeg dan kan hij wakker worden, maar ben je te laat dan ligt hij al te slapen.
Stille aandacht
Wat bij deze optie ook helpt is als je kindje jou naast je aanwezigheid ook kan voelen. Je gaat dan naast hem staan, zitten of liggen, waarbij je hem stille aandacht geeft als dit nodig is. Dit doe je door even over zijn hoofd te aaien of je hand stevig doch liefdevol op zijn buik of rug te leggen. Zodra je merkt dat hij inslaapt, verminder je langzaam de druk van je hand en trek je langzaam je hand terug net voordat hij in slaap valt. Ook dit bouw je langzaam af.
Techniek 2: Geleidelijke verwijdering
a. De snelle variant: Zodra je kindje slaperig wordt ga je steeds iets verder staan of zitten totdat je bij de deur bent en dan weg kunt lopen.
b. De geleidelijke variant: Zet de stoel of het matras bij ieder slaapje of per dag iets verder van het ledikantje tot je in de gang bent, daarna doe je langzaam de deur op een kier totdat je hem bij de laatste stap dicht kan doen.
Wat als het niet lukt?
Mocht het inslapen niet binnen 20 minuten lukken, maar heb je wel het idee dat je kindje gaat slapen dan kan je het tot 45 minuten proberen. Lukt het binnen 45 minuten echt niet, dan volgt het reddingsplan en ga je ervoor zorgen dat je kindje gaat slapen (hoe dan ook!). Het liefst door te wandelen omdat je hiermee minder afhankelijke hulp biedt. Probeer het bedje de volgende dag opnieuw.
Gun jezelf de tijd om het slapen te leren. Als je eenmaal de draai te pakken hebben ga je het vertrouwen weer voelen en dit vertrouwen gaat je kindje helpen om zelf in zijn bedje in slaap te vallen.
Stap 4 je kindje zelf laten slapen in de nacht
Als laatste pak je de avond en nachten aan. Als een kindje overdag in een beter ritme zit en gewend is om zelf in zijn bedje in slaap te vallen dan worden de avonden nachten ook rustiger.
Een fijne tussenstap om je kindje ook s’ nachts in zijn eigen bedje te laten slapen is om het bedje tijdelijk bij jullie op de kamer te zetten of met een matras op de kinderkamer te gaan liggen. Zo voelt je kindje jouw aanwezigheid. Dit geeft hem een veilig gevoel en kan hij zelf in slaap vallen in zijn eigen bed. Op deze manier pak je zelf ook de meeste rust.
Wat is een reële verwachting?
Bij een methode die 100% zonder huilen werkt zijn de stappen kleiner en geef je je kindje de tijd om aan het nieuwe slapen te wennen, daarom duurt deze methode langer dan wanneer je met huil methode zou werken. Daarnaast kunnen ziek zijn, doorkomende tandje en ontwikkelsprongen ervoor zorgen dat een stap langer duurt. Vaak zijn kindjes die al langere tijd slecht slapen gewend aan slecht slapen en kunnen er langer over doen om een hele nacht door te slapen. Al zou het doorslapen van een gehele nacht, zeker bij borst gevoede kindjes in het eerste jaar geen norm moeten zijn.
Laat me weten via het contactformulier weten wanneer deze blog jou heeft geholpen, je kindje in zijn eigen bed te slapen. Kom je er niet uit of heb je nog vragen, neem dan ook contact met mij op of plan een gratis kennismakingsgesprek dan kijken we samen wat ik voor jullie kan betekenen.
